เครดิต : คมชัดลึก 13 ก.ค. 2555
ตอนที่แล้วว่าด้วยเรื่องการเตรียมตัวเตรียมใจก่อนไปผ่าตัดมะเร็งมาแล้ว ตอนนี้ก็ขอกล่าวถึงเรื่องการปฏิบัติตัวปฏิบัติใจหลังผ่าตัดเพื่อความต่อเนื่องกันไปซะเลย
เมื่อหมอผ่าตัดเย็บแผลที่ผิวหนังเข็มสุดท้ายเสร็จ โดยทั่วไปหมอดมยาจะให้ยาเพื่อให้ผู้ป่วยฟื้นตัวจากยาสลบ หลังจากสติสัมปชัญญะเริ่มกลับมา ผู้ป่วยจะเริ่มได้ยินเสียงเรียกชื่อตัวเองก็ขอให้ปฏิบัติตัวตามที่หมอดมยาบอกคือให้หายใจลึกๆ อยู่นิ่งๆ อย่าดิ้น อย่าพยายามดึงสายระโยงระยางรอบตัว ที่สำคัญไม่ต้องตกอกตกใจว่าทำไมตนเองไม่สามารถพูดได้เพราะบ่อยครั้งที่การผ่าตัดมะเร็งใช้เวลาผ่าตัดยาวนานหลายชั่วโมงจำเป็นต้องใส่ท่อช่วยหายใจคาไว้ในหลอดลมไปก่อน ผู้ป่วยจะรู้สึกเจ็บในคอและพูดไม่ได้ แล้วต่อท่อเข้ากับเครื่องช่วยหายใจให้ช่วยดันอากาศเข้าปอดผู้ป่วย เพราะผู้ป่วยอาจจะเจ็บแผลผ่าตัดหรือไม่มีกำลังเพียงพอที่จะหายใจด้วยตัวเอง ส่วนใหญ่แล้วหลังผ่าตัดช่วงแรกมักจะต้องเข้าห้องไอซียูเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วยไว้ก่อน เพราะฉะนั้นผู้ป่วยไม่ต้องตกใจ ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์และพยาบาลอย่างเคร่งครัด อย่าไปดึงสายหรือท่ออะไรออกเอง ดีไม่ดีต้องกลับไปผ่าตัดใหม่อีกรอบจะยุ่ง
เมื่อเอาท่อช่วยหายใจออกแล้วย้ายกลับมาวอร์ดหรือหอผู้ป่วยปกติ การปฏิบัติตัวก็ขึ้นอยู่กับว่าผ่าตัดอะไรอวัยวะไหน หลังผ่าตัดช่วงแรกส่วนใหญ่ก็ยังต้องให้น้ำเกลือไปก่อนแล้วจึงค่อยๆ เริ่มให้ผู้ป่วยกินอาหาร บางรายอาจต้องงดอาหารนานกว่าปกติก็จะมีการให้อาหารทางสายยางหรือให้สารอาหารทางหลอดเลือด ในรายที่กินอาหารได้แล้วก็ขอให้พยายามกินอาหารให้ครบ 5 หมู่เพราะร่างกายต้องการสารอาหารที่ครบถ้วนเพื่อเยียวยารักษาบาดแผล ถ้ายังอยู่ในโรงพยาบาลก็กินอาหารที่โรงพยาบาลจัดมานั่นแหละครับ รสชาติอาจจะไม่ถูกปากแต่การันตีว่ามีประโยชน์ต่อร่างกายแน่นอน ญาติบางคนปรารถนาดีเห็นผู้ป่วยกินอาหารโรงพยาบาลไม่ได้เลยไปซื้ออาหารโปรดมาฝาก หลายรายมีปัญหาอาหารเป็นพิษหรือท้องเสียก็เยอะ เพราะฉะนั้นถ้าเหลือบ่ากว่าแรงกินอาหารโรงพยาบาลไม่ได้เลย ก็ปรึกษาหรือขออนุญาตแพทย์หรือพยาบาลซะก่อน ถ้าญาติทำมาเองและปรุงเสร็จใหม่ๆ ก็อาจจะพออนุโลมได้บ้างเป็นครั้งคราว
อีกเรื่องที่สำคัญในช่วงหลังผ่าตัดใหม่ๆ ก็คือเรื่องการดูแลแผลผ่าตัดและการออกกำลังข้างเตียง ปกติผู้ป่วยจะรู้สึกเจ็บแผลผ่าตัดมากที่สุดในช่วง 2 วันแรกหลังผ่าตัดและค่อยๆ เจ็บแผลน้อยลงตามลำดับ ถ้ารู้สึกเจ็บแผลผ่าตัดมากขึ้นโดยเฉพาะช่วงวันที่ 3-5 หลังการผ่าตัดต้องระวังว่าอาจเกิดแผลติดเชื้อเป็นหนองได้ ยิ่งถ้ามีอาการปวดระบมบริเวณแผล มีไข้หรือมีน้ำหรือหนองไหลซึมจากแผลก็ต้องรีบแจ้งให้แพทย์และพยาบาลทราบ ส่วนเรื่องการออกกำลังกายในระยะหลังผ่าตัดใหม่ๆ ไม่ว่าจะเป็นการหายใจเข้าออกยาวๆ ลึกๆ การลุกเดินรอบๆ เตียง การเดินไปเข้าห้องน้ำเองก็เป็นเรื่องจำเป็น เพราะเป็นการช่วยให้ผู้ป่วยกลับสู่สภาวะปกติได้เร็วยิ่งขึ้น พวกชอบนอนเฉยๆ ไม่ค่อยยอมขยับเขยื้อนเคลื่อนไหวเพราะกลัวเจ็บแผล พวกนี้ส่วนใหญ่มักได้อยู่โรงพยาบาลนานกว่าปกติเพราะโรคแทรกซ้อนมันชอบมาเยือนนะครับ…ขอบอก
