รู้ทันมะเร็ง : เลิกกินปลาน้ำจืดดิบ ลดมะเร็งท่อน้ำดี : โดย นพ.วีรวุฒิ อิ่มสำราญ
เครดิต : คมชัดลึก 30 ต.ค. 2558 ภาพผู้ป่วยสูงอายุชาวอีสานมาโรงพยาบาลด้วยอาการตัวเหลืองตาเหลือง คันตามตัว เบื่ออาหาร ท้องมาน ที่เคยพบเห็นเป็นประจำในทุกโรงพยาบาล จนแพทย์แทบไม่ต้องตรวจเพิ่มเติมก็บอกได้ว่าเป็นมะเร็งท่อน้ำดีระยะลุกลามนั้น ต่อไปคงจะลดน้อยลงไป เพราะทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องร่วมแรงร่วมใจกันมากขึ้น ที่สำคัญคือพี่น้องประชาชนต้องช่วยกันปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค คือต้องเลิกกินปลาน้ำจืดมีเกล็ดดิบหรือสุกๆ ดิบๆ อย่างจริงจังกันเสียที สำหรับคนที่เลิกกินได้เป็นเรื่องเป็นราวแล้ว แต่อาจมีการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับแอบแฝงอยู่ จากสถิติพบว่ามีคนไทยประมาณ 8 ล้านคนที่ติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ ก็ต้องรับประทานยาถ่ายพยาธิให้เป็นเรื่องเป็นราวตามคำแนะนำของแพทย์ จะได้กำจัดต้นตอของสาเหตุที่ทำให้เกิดเซลล์ท่อน้ำดีอักเสบเรื้อรัง จนเซลล์ปกติกลายเป็นเซลล์มะเร็งในที่สุด นอกจากนั้นต้องหลีกเลี่ยงสารก่อมะเร็งพวกไนโตรซามีนจากอาหารหมักดองพวกปลาร้า น้ำปลาร้าที่ชอบใส่กันในการปรุงอาหารอีกด้วย ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นเรื่องหลักๆ ของการป้องกันไม่ให้เป็นมะเร็งท่อน้ำดี แต่การที่จะเอาชนะมะเร็งท่อน้ำดีได้นั้น ต้องพยายามหาวิถีทางที่จะคัดกรองค้นหาโรคมะเร็งในระยะเริ่มต้นให้ได้แต่เนิ่นๆ เพื่อให้ผู้ป่วยหายขาดจากโรคได้สูง ไม่ใช่ปล่อยให้เป็นมากๆ มีอาการอย่างที่ว่าแล้วค่อยมาพบแพทย์ แม้ว่าในวงการวิชาการด้านระบาดวิทยาโรคมะเร็งยังไม่มีคำแนะนำให้ทำการคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดีในระดับประชากร เนื่องจากยังไม่มีความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์สาธารณสุข พูดง่ายๆ คือ ลงทุนลงแรงไปตรวจค้นหามะเร็งท่อน้ำดีระยะเริ่มต้นด้วยวิธีการต่างๆ แต่จำนวนผู้ป่วยที่ค้นหาได้นั้น ได้จำนวนไม่มากพอ แตกต่างจากการทำการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก มะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่ทำในระดับประชากรแล้ว…