รู้ทันมะเร็ง : ใส่ท่อระบายนานแค่ไหนในมะเร็งท่อน้ำดี : โดย นพ.วีรวุฒิ อิ่มสำราญ
เครดิต : คมชัดลึก 26 ก.ค. 2556 ถามกันมามากอีกเหมือนกันครับกับปัญหาเรื่องการใส่ท่อระบายน้ำดีในผู้ป่วยมะเร็งที่มีภาวะตัวเหลืองตาเหลือง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีหรือมะเร็งตับชนิดเซลล์ท่อน้ำดีที่พบบ่อยที่สุดในโลกที่ภาคอีสานบ้านเรา นอกจากนั้นมะเร็งชนิดนี้ยังพบบ่อยในชายไทยติดอยู่ใน 5 อันดับแรกมายาวนาน เพราะฉะนั้นภาพผู้ป่วยที่มีท่อระบายน้ำดีโผล่ออกมาจากหน้าท้องด้านบนขวาต่อลงถุง จึงเป็นภาพที่คุ้นตาในโรงพยาบาลบ้านเรา ก่อนอื่นมาทำความเข้าใจกันก่อนว่าทำไมจึงต้องใส่ท่อระบายน้ำดี เป็นเพราะผู้ป่วยมีภาวะท่อน้ำดีอุดตันจากก้อนมะเร็งไปกดเบียดท่อน้ำดี ทำให้มีอาการตัวเหลืองตาเหลือง คันตามตัวและอาการอื่นอีกหลายอย่าง หากปล่อยทิ้งไว้นอกจากจะต้องทุกข์ทรมานจากอาการคันแบบที่ว่ายาอะไรก็เอาไม่อยู่แล้ว การที่น้ำดีคั่งอยู่ในตับเป็นเวลานานยังจะทำให้เซลล์ตับพัง เกิดภาวะตับแข็งจากการเกิดพังผืดในตับ การทำงานในหลายๆ ระบบที่เกี่ยวข้องกับตับก็จะเกิดปัญหาตามมา อย่างที่ทราบกันดีแล้วว่าตับมีหน้าที่มากมายหลายอย่าง ภาวะท่อน้ำดีอุดตันนั้นเกิดได้ในมะเร็งอื่นๆ ที่บริเวณข้างเคียงโตมากดเบียดท่อน้ำดีหลัก เช่น มะเร็งถุงน้ำดี มะเร็งตับอ่อน หรือจากมะเร็งของอวัยวะอื่นที่ห่างไกล แต่กระจายมาที่ตับ กลุ่มหลังนี้มักไม่ค่อยทำให้เกิดท่อน้ำดีอุดตันแต่เมื่อก้อนมะเร็งเพิ่มจำนวนหรือขนาดใหญ่มากขึ้น อาจจะมีภาวะตัวเหลืองตาเหลืองจากการที่เซลล์ตับปกติที่เหลือน้อยทำงานเลวลง การใส่ท่อระบายน้ำดีในผู้ป่วยมะเร็งนั้นมี 2 ประเภทหลักคือใส่แบบชั่วคราวหรือใส่แบบถาวรตลอดชีวิต ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับหลายเหตุผล ที่สำคัญคือระยะของโรคมะเร็งที่เป็น สภาพร่างกายหรือโรคประจำตัวของผู้ป่วย โดยทั่วไปจะใส่ท่อระบายน้ำดีในกรณีที่มีตัวเหลืองตาเหลืองมากคือมีท่อน้ำดีโป่งพองขยายตัวชัดเจน อย่างที่ทราบกันดีว่ามะเร็งบริเวณตับและท่อน้ำดีในบ้านเรา…